ایزو فرایند پرتودهی

استاندارد ایزو پرتودهی

خوشبختانه در دنیای امروز به دلیل اثرات عمیق ایمنی مواد غذایی بر سلامت مصرف کنندگان، بیش از گذشته مورد توجه تمام دنیا قرار گرفته است. امروزه پرتودهی به عنوان یکی از تکنولوژی های نوین نظیر دیگر روش های نگهداری مانند انجماد، روش های حرارتی و … در سالم سازی مواد غذایی مورد استفاده قرار می گیرد.
در  طی 50 سال گذشته پرتو دهی مواد غذایی که نوعی فرایند سرد برای نگهداری مواد غذا محسوب می شود به طور گسترده ای مورد بررسی قرار گرفته است و همانند دیگر روش های فرآوری اهدافی نظیر کاهش اتلاف ناشی از فساد و تخریب و کنترل میکروارگانیسم های عامل بیماری های ناشی از مواد غذایی را دنبال می کند.
به همین دلیل می بایست متخصصین صنایع غذایی با تکنولوژی های نوین و مورد استفاده در کشورهای پیشرفته در جهت سالم سازی مواد غذایی آشنایی داشته تا به خوبی بتوانند در رشد و توسعه صنعت غذای کشور و تجهیز آن به تکنولوژی های روز دنیا نقش تاثیر گذاری داشته باشند.

پرتودهی مواد غذایی چیست؟

به فرایندی که بدون بروز هرگونه تغییر در ایمنی و خواص ارگانولپتیک موادغذایی، موجب افزایش عمر ماندگاری آن ها می شود، نگهداری مواد غذایی می گویند. تعداد بسیار زیادی از تکنولوژی های نگهداری جدید به منظور براورده کردن تقاضای حال حاضر مبنی بر نگهداری موثرتر و رضایت بیشتر مشتری با در نظر گرفتن جنبه های تغذیه ای و چشایی، ایمنی ، قیمت کم و ایمنی محیط زیست ، عدم حضور مواد نگهدارنده شیمیایی درحال توسعه می باشند.
بعضی از این روش های نگهداری عبارتند از: خشک کردن، فرآیند حرارتی ، منجمد کردن ، تیمارهای شیمیایی ، فرآیند کردن تحت فشار زیاد و مانند آن ها. اما جالب است بدانید که تمام این روش ها هم دارای اثرات مفید و هم مضر بر روی کیفیت موادغذایی هستند.
فرآیندهای غیر حرارتی متنوعی همچون فشار هیدرواستاتیک بالا، میدان الکتریکی و پرتودهی به دلیل وجود تقاضای رو به رشد مبنی بر تولید مواد غذایی مغذی ، تازه و با ویژگی های چشایی مناسب ، عمر ماندگاری بالا و سالم مورد بررسی قرار گرفته اند که در میان آن ها ، پرتودهی  یکی از موثرترین روشهای نگهداری موادغذایی شناخته شده است.
یکی از روش های غیرحرارتی سالم سازی موادغذایی، پرتودهی مواد غذایی است. پرتودهی فرآیندی است که به وسیله ی آن مواد غذایی به جهت بهبود کیفیت میکروبی و افزایش پایداری  در معرض دوز مشخصی از اشعه های یونیزه کننده مانند اشعه گاما، اشعه ایکس و الکترون های شتاب یافته قرار می گیرد.
به وسیله فرایند پرتودهی، واکنش های بیولوژیکی ای که موجب تنزل کیفیت ماده غذایی شده مختل می شوند. این روش ابزاری مناسب جهت کاهش پاتوژن های غذایی، میکروارگانیسم های مولد فساد و انگل ها و همچنین افزایش عمر ماندگاری و از بین بردن حشرات می باشد.

ایزو فرایند پرتودهی ISO-14470 چیست؟

ایزو فرایند پرنودهی 14470 الزامات لازم برای توسعه، اعتبارسنجی و کنترل روزمره فرایند پرتو دهی با استفاده از تابش یونیزه برای درمان مواد غذایی را مشخص می کند. همچنین این استاندارد دستورالعمل هایی را برای رعایت الزامات تعیین می کند . ایزو فرایند پرتودهی الزامات لازم برای تولید یا برداشت اولیه، درمان پس از برداشت، ذخیره سازی و حمل و نقل و بسته بندی مواد غذایی مورد نیاز را مشخص نمی کند؛ تنها موارد مرتبط با تولید مواد غذایی که به طور مستقیم با فرایند اشعه ای که ایمنی یا کیفیت مواد غذایی تابش شده را تحت تاثیر قرار دهند ، مورد توجه قرار می گیرند.
اهداف اصلی ISO 14470 عبارتند از:

• الزامات لازم برای پرتودهی مواد غذایی مطابق با استانداردها و شیوه های فعلی است.
• دستورالعمل های یک توافق فنی بین مشتری و اپراتور را فراهم کند.
• یک سیستم مستند سازی برای حمایت از کنترل پروسه پرتوی مواد غذایی ایجاد کند.

اصطلاحات و تعاریف ISO-14470:

برای اهداف این سند، شرایط و تعاریف زیر اعمال می شود.

• مقدار(دوز) جذب شده absorbed dose)): مقدار انرژی تابشی یونیزه شده در واحد جرم یک ماده مشخص شده است 

نکته 1: واحد دوز جذب خاکستری (Gy) است که 1 Gy معادل جذب 1 J / kg است.
نکته 2: برای اهداف این استاندارد بین المللی، اصطلاح دوز به معنای “دوز جذب شده” است.

• کالیبراسیون

عملیاتی که در شرایط مشخص شده در مرحله اول ارتباط بین مقادیر کم با عدم قطعیت اندازه گیری ارائه شده توسط استانداردهای اندازه گیری و نشانه های مربوطه با عدم اطمینان اندازه گیری مرتبط برقرار می کند و در مرحله دوم از این اطلاعات برای ایجاد رابطه برای دستیابی به یک نتیجه اندازه گیری از یک نشانه  است.

• تصحیح

اقدام برای از بین بردن عدم انطباق تشخیص
نکته 1: یک اصلاح در رابطه با یک اقدام اصلاحی می تواند انجام شود

• اقدام اصلاحی

اقدام برای از بین بردن علت یک عدم انطباق مشخص شده و یا وضعیت نامطلوب دیگر
نکته 1: بیش از یک دلیل عدم انطباق وجود داشته باشد
نکته2: اقدامات اصلاحی برای جلوگیری از عود مجدد انجام شده است در حالی که اقدامات پیشگیرانه برای جلوگیری از وقوع اتفاق می افتد.
نکته 3: تمایز بین تصحیح و اقدام اصلاحی وجود دارد

• آلودگی متقابل

آلودگی یک ماده یا یک محصول با مواد یا محصول دیگر
نکته 1: آلودگی متقابل زمانی اتفاق می افتد که یک محصول و / یا مواد خام به طور مستقیم یا غیر مستقیم آلوده شود، محصول دیگر و / یا مواد خام از طریق تماس فیزیکی یا محیط زیست.

•  مشتری

سازمان یا فردی که محصول را دریافت می کند.
نکته 1: در چارچوب این استاندارد بین المللی، “محصول” درمان تابشی توسط اپراتور رادیواکتیو تحت شرایط مشخص شده است.

چرا باید از کاوش استاندارد ایزو فرایند پرتودهی را دریافت کنید؟ 

اجرای نامناسب استاندارد ایزو فرایند پرتودهی 14470 در شرکت های تولید مواد غذایی یکی از دلایل به وجود آمدن آسیب هایی است که منتقدین اجرای این استاندارد بین المللی در ایران و کشورهای مشابه از آن همواره یاد کرده اند. موسسه کاوش با عنوان یک کنسرسیوم ارزیابی و اعتبار سنجی شرکت ها با طبقه بندی بنگاه های اقتصادی و کسب و کار های مختلف و استاندارد های سازمانی آن ها به بررسی و طبقه بندی تک تک آن ها می پردازد. 
بخشی از خدمات کاوش که بسیار مورد توجه افراد و شرکت ها قرار می گیرد شامل مشاوره ایزو، اخذ ایزو، گواهینامه ایزو بین المللی ، اعطای تندیس ، سپاس نامه ، لوح تقدی ر، CE اروپا می باشد. هم چنین این مجموعه از سازمان های صنعت ، معدن و تجارت و سازمان ملی استاندارد، مجوز فعالیت دریافت نموده است و به واسطه ی آن زیر مجموعه ی IAF نیز می باشد.
در واقع کاوش بهترین انتخاب برای دریافت استاندارد ایزو فرایند پرتودهی می باشد. به این دلیل که امروزه موسسات بسیاری وجود دارند که به عنوان کلاهبردار شناخته می شوند چرا که استاندارد اعطایی آن ها فاقد اعتبار می باشد. دریافت استندارد جعلی و نامعتبر سبب می شود که امور مرتبط با این ایزو به درستی انجام نشده و در کار شرکت ها نیز خلل ایجاد می شود. البته باید این را بدانید که سازمان ملی استاندار خود ایزو ای صادر نمی کند بلکه تنها مجوز اعطای ایزو را به شرکت ها می دهد. شما می توانید برای دریافت مشاوره ایزو در جهت اخذ آن از مشاوران برتر کاوش راهنمایی گرفته و بسته های خودآموز مرتبط با استاندارد مورد نظر خود را با کمترین هزینه دریافت کرده و از مزایای آن ها بهره مند شوید.